Aminoglycosides: Guide for Once-Daily Dosing
H αντιμικροβιακοί παράγοντες είναι μεταξύ των πλέον συχνά συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Ατυχώς, τα οφέλη των αντιβιοτικών για τους εξατομικευόμενους ασθενείς είναι εκτεθειμένα στην ανάπτυξη βακτηριακής αντιστάσεως στο φάρμακο. Η αντίστα ση είναι ένα φυσικό και αναπόφευκτο αποτέλεσμα της εκθέσεως του βακτηρίου στα αντιμικροβιακά.
Η καλή αντιμικροβιακή συνταγογράφηση θα βοηθήσει στην ελάττωση της συχνότητας με την οποία η αντίσταση στο αντιβιοτικό εμφανίζεται και διασπείρεται.
Αυτή η επίσης θα ελαχιστοποιήσει ορισμένες των ανεπιθύμητων επιδράσεων που συνοδεύονται με την αντιβιοτική συνταγογράφηση, όπως είναι η Clostridium difficile λοίμωξη. Από τις ανακαλύψεως των τα αντιβιοτικά δεν είναι αναγκαία για τον απλούν βήχα και κοινό κρυολόγημα.
Οι αμινογλυκοσίδες είναι ευρέος φάσματος αντιμικροβιακά τα οποία είναι αποτελεσματικά εναντίον των Gram-αρνητικών βακτηρίων και σταφυλοκόκκου. Αμφότερα χορηγούνται άπαξ ημερησίως και πολλαπλά δοσολογικά σχήματα των αμινογλυκοσιδών χρησιμοποιούνται εν είδη ρουτίνας. Στον Πίνακα 1 αναφέρονται περιληπτικά τα σύστοιχα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Οι παρεντερικές αμινογλυκοσίδες τώρα χορηγούνται σε άπαξ ημερήσια δόση (απλή δόση) σε επιλεγέντες ασθενείς βασιζόμενοι στην ένδειξη ότι τα άπαξ ημερησίως σχήματα μπορεί να είναι τουλάχιστον αποτελεσματικά καθόσουν μπορεί να παράσχουν ανώτερες φαρμακοκινητικές – φαρμακοδυναμικές παραμέτρους (κορυφαία συγκέντρωση στο πλάσμα / MIC σχέση) και μπορεί να
είναι ολιγότερον τοξικά έναντι των συμβατικών δοσολογικών σχημάτων δια της εφαρμογής πολλαπλών ημερήσιων δόσεων των φαρμάκων. Τα άπαξ ημερήσια (εκτεταμένο διάστημα) δοσολογικά σχήματα μπορεί να παράσχουν αποτελεσματικές συγκεντρώσεις όρου των αμινογλυκοσιδών που μεγιστο ποιούν την βακτηριοκτόνο δραστηριότητα χωρίς να αυξάνουν τον κίνδυνο ανεπιθύμητων επιδράσεων. Αυτά τα σχήματα ελαττώνουν το χρόνο και τη δαπάνη που συνοδεύουν την παρακολούθηση και θεραπεία των αμινογλυκοσιδών, (π.χ. ελάττωση του αριθμού των ενδοφλέβιων εγχύσεων και του συνοδού κόστους).
Τα άπαξ ημερησίως χορηγούμενα σχήματα αμινογλυκοσιδών φαίνεται ότι έχουν ορισμένα πιθανά μικροβιολογικά πλεονεκτήματα έναντι των πολλαπλών ημερήσιων δόσεων. Τα σύγχρονα φαρμακοκινητικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι η χρήση μεγάλων, ολιγότερο συχνά δόσεων αμινογλυκοσιδών μπορεί να αυξήσουν την αντιμικροβιακή επίδραση των αμινογλυκοσιδών. Σε αντίθεση με ορισμένα άλλα αντιβιοτικά (π.χ. βήτα-λακτάμης), οι αμινογλυκοσίδες έχουν βακτηριοκτόνες επιδράσεις εξαρτώμενες από την συγκέντρωση εναντίον ορισμένων παθογόνων.
Αυτά τα φάρμακα επίσης εμφανίζουν μετα-αντιβιοτική επίδραση (PAE) εναντίον διαφόρων Gram-θετικών και Gram-αρνητικών παραγόντων. Επιπλέον, η άπαξ ημερήσια χορήγηση μπορεί να ελαττώσει ή προλάβει την παρατηρούμενη προσαρμοστική αντίσταση προκαλούμενη από τις αμινογλυκοσίδες.
Τα άπαξ ημερήσια σχήματα των αμινογλυκοσιδών επίσης φαίνεται ότι έχουν πλεονεκτήματα όσον αφορά τους κινδύνους τοξικότητας από αυτά τα φάρμακα. Η τοξικότητα σχετιζόμενη με τις αμινογλυκοσίδες φαίνεται ότι ελαττώνεται, ή τουλάχιστον δεν αυξάνεται, με τα άπαξ ημερησίως δοσολογικά σχήματα επειδή η μη συχνή χορήγηση των μεγάλων δόσεων έχει ως αποτέλεσμα την ολιγότερη συσσώρευση στον ιστό έναντι της πολλαπλής ημερησίας δοσολογίας ή συνεχούς ενδοφλεβίου εγχύσεως.
Η άπαξ ημερήσια δοσολογία των αμινογλυκοσιδών μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο νεφροτοξικότητας επειδή η πρόσληψη από τον νεφρικό φλοιό για τις περισσότερες αμινογλυκοσίδες φαίνεται ότι είναι κορεσμένη, φτάνοντας στο οροπέδιο σε αντίθεση με τις αυξημένες συγκεντρώσεις του όρου. Τα υπάρχοντα δεδομένα στους ανθρώπους επίσης υποδεικνύουν ότι οι νεφρικές φλοιώδεις συγκεντρώσεις και νεφροτοξικότητα των αμινογλυκοσιδών μπορεί να ελαττωθούν με την άπαξ ημερήσια δοσολογία αν και η αποτελεσματικότητα συγκριτικά με αυτήν που παρατηρείται με πολλαπλές ημερήσιες δοσολογίες είναι διατηρήσιμη. Αν και είναι ολιγότερο γνωστά τα δεδομένα όσον αφορά την σχέση μεταξύ ωτοτοξικότητας και δοσολογικού σχήματος αμινογλυκοσιδών ή διατηρήσεως των συγκεντρώσεων αμινογλυκοσιδών του όρου άνωθεν ή κάτωθέν του ορισμένου επιπέδου, τα διαθέσιμα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η άπαξ ημερήσια δόση αμινογλυκοσιδών τουλάχιστον δε φαίνεται ότι έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη ωτοτοξικότητα συγκριτικά με την πολλαπλή ημερήσια δοσολογία.
Κριτήρια αποκλεισμού για την άπαξ ημερήσια δόση:
Εάν οι ασθενείς έχουν οποιοδήποτε από τα ακόλουθα κριτήρια αποκλεισμού, δεν είναι υποψήφιοι για άπαξ ημερήσια δόση αμινογλυκοσιδών και πρέπει να παραπέμπονται στην παραδοσιακή δοσολογία:
- Σοβαρά νεφρική νόσος (κάθαρση κρεατινίνης <30ml/min)
- Διάλυση
- Κυστική ίνωση
- Υπερήλικες άνω των 70 ετών
- Ασκίτής / σοβαρά ηπατική νόσος
- Κίρρωσις
- Εκτεταμένα εγκαύματα (>20% της ολικής δερματικής επιφάνειας του σώματος)
- Ιστορικό ή σημεία αιθουσαίας τοξικότητας και/ή απώλεια ακοής
- Κύηση ή θυλασμός
- Άτομα ηλικίας μικρότερα των 12 ετών (επειδή ελλείπουν μελέτες)
- Εμπύρετος ουδετεροπενία
- Συνέργεια για Gram-θετικές λοιμώξεις
- Εντεροκκκική ενδοκαρδίτιδα
Ποιες είναι οι ενδείξεις για την απάντηση ημερήσια δόση: Στις ενδείξεις περιλαμβάνονται κατοχυρωμένες ή ύποπτες Gram-αρνητικές λοιμώξεις, ουρολοιμώξεις, οξεία πυελονεφρίτιδα, σήψη, μηνιγγίτις, ανοιχτό κάταγμα, οστεομυελίτιδα, υποψία ψευδομοναδικής λοιμώξεως, πνευμονία, φλεγμονώδης νόσος της πυέλου, λοιμώξεις τραύματος, ενδοκοιλιακές λοιμώξεις, βακτηριαιμία και/ή κυστίτις.
Καθορισμός του δοσολογικού διαστήματος:
Ο καθορισμός του δοσολογικού διαστήματος για την γενταμυκίνη, τομπραμυκίνη και αμικασίνη βασίζεται στην κάθαρση της κρεατινίνης (CrCl):
- CrCl ≥60ml/min: χρονικό διάστημα κάθε 24 ώρες
- CrCl 40-50ml/min: χρονικό διάστημα κάθε 36 ώρες
- CrCl 20-39ml/min: χρονικό διάστημα κάθε 48 ώρες
- CrCl <20ml/min: υψηλή δόση, εκτεταμένο διάστημα δεν συνίσταται
Συμπέρασμα
Η άπαξ ημερήσια δόση της αμινογλυκοσίδης είναι αποτελεσματική, καλώς κατοχυρωμένη μέθοδος για την επίτευξη θεραπευτικής αποτελεσματικότητας ενώ περιορίζεται ο κίνδυνος της τοξικότητας και είναι απλή εξεργασία όσον αφορά την δόση και παρακολούθηση.
BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- AHFS. Drug information 2020. American Hospital Formulary service.
- Davies JE. Aminoglycosides: Ancient and modern. J Antib 2006; 59: 529-532.land
- Drew RH. Aminoglycosides. UpToDate Dec 2020.
- Germovsek E, Barker CI, Sharland M. What do I need to Know about aminoglycoside antibiotics? Arch Dis Child Educ Pract Ed 2017; 102: 89-95.
- Krause KM, Serio AW, Kane TR, Connolly LE. Aminoglycosides: An overview. Col Sping Harb Perspect 2016; 6: 23-40.
- Stankowicz MS, Ibrahim J, Brow DL. Once-daily aminoglycosides dosing: An update on current literature. Am J Health-Syst Pharm 2015; 72: 1357-1364.
Άφησε σχόλιο